24 dzień marca

"O nic nie błagaj, bo próżne marzenia,

By człowiek uszedł swego przeznaczenia."

"Zmarłych czcić – czcigodny czyn,

Ale godny kaźni błąd –

Łamać prawo, walić rząd.

Tyś zginęła z własnych win."

Sofokles

Tak sobie myślałam (popijając moją kawę oczywiście) jakie to życie jest niesprawiedliwe, że nie wszyscy mają równe szanse, że nie każdy może robić co chce i nie każdy może odnosić sukcesy. Poważnie. Tak myślę.

Jednym spełnianie marzeń przychodzi z łatwością, inni muszą ciężko pracować, żeby coś tam osiągnąć – muszą sobie ten sukces pazurami wydrapać.

No pomyślmy praktycznie. Na przykład: dwie osoby, które mają dobry głos, potrafią śpiewać, ale pochodzą z rożnych rodzin. Obie osoby chcą nagrać pierwszą płytę. Zastanówcie się: komu będzie łatwiej? Kto ma większe szanse „przebicia”: dziecko sławnego kompozytora i piosenkarki czy dziecko ślusarza i kucharki?

Nie ma równości. Nie wszyscy mają równe szanse.

Każdy ma szansę na osiągnięcie sukcesu, tak to prawda. Ale jednym osiąganie sukcesu idzie łatwiej, bo są w takiej a takiej rodzinie wychowywani, mają takich czy innych znajomych, bo mają nazwisko, koneksje, czy Bóg wie co tam jeszcze. I są tacy, co na sukces muszą sobie naprawdę ciężko zapracować, poświęcić czas, poświęcić energię, wydrapać paznokciami ten sukces sobie muszą... Czasem nawet to nie wystarcza.

Nie twierdzę, że wszyscy sławi, bogaci, nagrodzeni (ogólnie te osoby na szczycie) nie zapracowali sobie na sukces, ale przyznacie mi chyba rację, że sporo osób dostało się tam, nie dlatego, że się tam dobijali, ale dlatego, że drzwi mieli otwarte i zaproszenia w rękach.

I jak sobie tak rozmyślałam o tej sprawiedliwości, przypomniała mi się pewna sztuka z czasów antycznych – „Antygona”. Pamiętacie ze szkoły? Jeśli nie to można przeczytać streszczenie.

Dla mnie dramat Sofoklesa jest przykładem kompletnej i totalnej niesprawiedliwości. Do tej pory nie mam pojęcia dlaczego autor tak bardzo skrzywdził Kreona. Jestem w stanie wytłumaczyć sobie, dlaczego w szkole starano mi się wmówić, że Kreon był złym władcą, ale nie jestem w stanie zrozumieć dlaczego Sofokles wybił całą rodzinę króla. Przecież ten facet (Kreon) starał się być sprawiedliwy – ustalił przepis (miał do tego prawo, bo był królem) i chciał, żeby rozporządzenie było przestrzegane przez wszystkich. Czy gdyby prawo złamane zostało przez jakiegoś wieśniaka, to też by była sztuka o tym?

Życie nie jest sprawiedliwe.

Życie okazało się niesprawiedliwe dla Kreona – chciał być dobrym władcą, prawym i uczciwym, okoliczności zabrały mu wszystko, co jest w życiu najważniejsze – ukochane osoby. Na dodatek, przez dziesięciolecia, w polskich szkołach (bo nie wiem czego uczą o Kreonie w innych krajach) przedstawiano go jako despotycznego dyktatora. Przecież nie może być tak, że z racji zajmowanego stanowiska, statusu majątkowego, urodzenia czy czego tam jeszcze, prawo stosuje łagodniejszy wymiar kary – przestępstwo jest przestępstwem i jeśli popełnia je człowiek zdrowy umysłowo, świadomy obowiązków jakie niesie ze sobą bycie obywatelem, to "choćby skały srały", kara, adekwatna do popełnionego przestępstwa, powinna być taka sama dla wszystkich; i dla wieśniaka, i dla księżniczki.